Hikayemiz

Büyüklerimizden dinlediğimiz hikayeye göre, tuzlu su kaynağının yukarısında kutsal kabul edilen bir ziyaret yeri olan Ağır Baba’nın arkasında vakti zamanında boğa güreşleri yapılırmış. Köylülerin izlediği bu güreş müsabakası sırasında yere düşen bir boğanın dizinin yere geldiği yerden su çıkmış. Hayvanların zaman zaman özellikle bu sudan içmeye geldiğini gören köylüler baktıklarında çıkan suyun tuzlu olduğunu görmüşler. Suyun üstüne saman koyup etrafını sac ve çamurla kapadıktan sonra samanın çıktığı yeri takip ederek kaynağı bulmuşlar.

Bu kaynağın çevresine kurulan ve Antik Tuz'un hasat edildiği Göneli Kaynak Tuzlası gibi başka tuzlaların da olduğu bölge, geçmiş zaman seyahatnamelerine de konu olmuş.

Antranik tarafından kaleme alınan 1888 yılına ait seyahatnamede yazdığına göre tuz bakımından çok zengin olan Tunceli'de nereyi kazarsan, bol miktarda tuzlu su fışkırırmış. Yazar bölgedeki diğer tuzlalarla beraber Pülümür Tuzlası için de bir başlık açarak aşağıdaki satırları kaleme almış:

* "Buranın tuzu beyaz olup değerlidir."

19. yüzyılda Osmanlı Reji İşletmesi tarafından çalıştırılan tuzla, Cumhuriyet döneminde Tekel İdaresi altında üretime devam etmiş. 90'lı yıllarda boşaltılan ve bugün kimsenin yaşamadığı, doğduğum köy olan Göneli'nin hemen yanında olan ve ismini de buradan alan tuzla, 80'li yıllara gelindiğinde verimsizlik gerekçesiyle diğer madenler gibi kapatılmış.

Ancak doğanın kirlenmediği, kaynakların tükenmediği, lezzetlerin yok olmadığı bir geçmişin Munzur Dağları'nın arasında saklandığı coğrafyanın tuzu ve hasat gelenekleri sonsuza kadar yok olamazdı.

Kapandıktan sonra uzun yıllar atıl kalan ve 2004 yılında 60 yıllığına kiralanan Göneli Kaynak Tuzlası'nda bu heyecanla üretime kaldığı yerden devam etmek için yola çıktık.

Daha ziyade bölgede bilinen ve tüketilen tuzumuzun daha fazla mutfağa lezzet ve sağlık taşıması için 2011 yılından bu yana Antik Tuz markasıyla üretime devam ediyoruz.

Bugün birçok kişi evlerinde, şefler restoranlarında kullanmak için Antik Tuz'u tercih ediyor, her gün daha fazla kişi doğallık ve lezzet arayanlara kaynak tuzunu öneriyor. Bunun vermiş olduğu mutluluk ve sorumlulukla yüz yıllardır devam eden geleneksel hasatın mirasını taşıyoruz.

* Antranik, Dersim Seyahatname, çev. Payline Tomasyan, 3. bs. (İstanbul: Aras Yayıncılık, 2017), 94-95.